လာခ်င္ရင္ အနီးေလးလို႕ မဆိုခ်င္ပါ။

အဂၤလန္ကို လာခ်င္လို႕တဲ့ တေယာက္က ေမးလာပါတယ္။ သူက ACCA ဒါမွမဟုတ္ finance နဲ႕ ေက်ာင္းအပ္မယ္တဲ့။ ကိုယ္က စိတ္ပူလို႕ ေသေသခ်ာခ်ာစုံစမ္းၿပီးၿပီလား။ တႏွစ္ကို ဘယ္ေလာက္သုံးမလဲ။ ဘယ္ႏွစ္ႏွစ္ေနမလဲ။ ေက်ာင္းၿပီးရင္ ဘာလုပ္မလဲစသျဖင့္ ေမးၾကည့္ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့၄ႏွစ္ေလာက္က ဒီကိုလာရတာ အင္မတန္လြယ္ပါတယ္။ သိသေလာက္ ေက်ာင္းသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက တကၠသိုလ္ေတြလွမ္းေလွ်ာက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ACCA တို႕ ကြန္ပ်ဴတာတို႕ေလွ်ာက္ၿပီး ဝင္ခြင့္ရထားတဲ့ စာရြက္ေလးေတြနဲ႕ တခ်ိဳ႕လဲစပြန္စာ letter၊ တခ်ိဳ႕လဲ ဘဏ္ထဲက ပိုက္ဆံျပၿပီး ဗီဇာကို အခက္အခဲသိပ္မရွိဘဲ ေလွ်ာက္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။

ဒီေရာက္ေတာ့ တက္ရမယ့္ေက်ာင္းက ေစ်းႀကီးေနရင္ ေစ်းသက္သာတဲ့ေက်ာင္းကိုေျပာင္း၊ တခ်ဳိ႕ကလဲ မာစတာ တက္ခြင့္ရထားတာကို မတက္ေသးဘဲ တႏွစ္ကို ေပါင္၅၀၀ေလာက္ပဲ ေပးရတဲ့ အဂၤလိပ္ေက်ာင္းေျပာင္းအပ္၊  NI လို႕ေခၚတဲ့ National Insurance နံပါတ္ေပးၿပီးမွ လုပ္ရတဲ့အလုပ္ (တရားဝင္အလုပ္) ေရာ under the table လို႕ေခၚတဲ့ cash ရတဲ့အလုပ္ေရာ အလုပ္မ်ိဳးစုံလုပ္ၿပီး ေငြစုၾကတယ္။ ေငြျပည့္မွ ေက်ာင္းသြားတက္၊ ဘြဲ႕ရရင္ post study programme လို႕ေခၚတဲ့ ၂ႏွစ္ ဗီဇာေလွ်ာက္၊ အလုပ္ရရင္ work permit ေလွ်ာက္ စသျဖင့္ အဆင့္ဆင့္သြားၾကတယ္။

အစိုးရကလဲ အလုပ္သမားေတြလိုေတာ့ ဒီလိုလုပ္ေနတာေတြကို ခြင့္ျပဳထားတယ္။ အခုေတာ့ ၂၀၀၇ေႏွာင္းပိုင္းကတည္းက က်လာတဲ့စီးပြားေရးဟာ အခုထိ နလန္မထူႏိုင္ေသးေတာ့ ပိုေနတဲ့ လူေတြ၊ အထူးသျဖင့္ လုပ္သားထုေတြကို နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႕ ေလွ်ာ့ဖို႕ ႀကိဳးစားရေတာ့တယ္။

ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ လူဝင္မွႈႀကီးၾကပ္ေရး immigration စနစ္ကို ၿခံဳၿပီးၾကည့္ရရင္ ဝင္ခြင့္ေပးထားတဲ့ လုပ္သားထု skills နဲ႕ သူတို႕ကိုျပန္ေပးမယ့္ rights ဟာ တိုက္ရိုက္အခ်ိဳးက်ေလ့ရွိတယ္။ ကြ်မ္းက်င္တဲ့လုပ္သားေတြဆို ကိုယ့္ကိုေပးမယ့္ work permit ကစၿပီး ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႕အထိ အခြင့္အေရးေတြ ေပးထားတဲ့ ကိုယ့္သားသမီးပညာေရးအခြင့္အေရးေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ဦးတည္ၿပီးသြားေလ့ရွိတယ္။

တနည္းေျပာရရင္ ဒီလိုေပးထားတဲ့ႏိုင္ငံေတြဟာ တကမၻာလုံးက ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားေတြကို ပိုရေလ့ရွိတယ္။ အဂၤလန္က စကန္ဒီေနးဗီးယားႏိုင္ငံေတြေလာက္ အခြင့္အေရးေတြမေကာင္းေပမယ့္ က်န္းမာေရး ပညာေရးစတာေတြ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေသးေတာ့ ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားေတြေရာ ကြ်မ္းက်င္လုပ္သားေလာင္းေတြပါ လာၾကတယ္။ အရင္တုန္းက ဒီလုိ high နဲ႕ medium skilled လုပ္သားေတြကို အလြယ္ဝင္ခြင့္ျပဳခဲ့ေပမယ့္ ၂၀၀၇ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒုတိယအုပ္စုအတြက္ ဖြင့္ထားတဲ့ တံခါးက တျဖည္းျဖည္းက်ဥ္းလိုက္လာရာကေန အခုပိတ္လုနီးပါးျဖစ္ေနၿပီ။

အလုပ္လုပ္ဖို႕ကထားပါေတာ့။ ေက်ာင္းတက္ဖို႕ေရာ ဒီကိုမလာရေတာ့ဘူးလားလို႕ ေမးစရာပါ။ လက္လွမ္းမီသေလာက္ တြက္ျပပါ့မယ္။ ေက်ာင္းသားတေယာက္ ACCA လာတက္မယ္ဆိုပါစို႕။

ACCA ၁၄ဘာသာလုံးေျဖၿပီးရင္ မာစတာဘြဲ႕နဲ႕ညီတယ္လို႕ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ACCA ကို သီးသန္႕သင္တဲ႕ေက်ာင္းမွာ အပ္မလား။ တျခားဘြဲ႕ေတြနဲ႕ တြဲသင္တဲ့ တကၠသိုလ္တခုမွာ အပ္မလားလို႕ ေရြးစရာရွိလာပါတယ္။

တကၠသိုလ္မွာသင္ႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆုံးလို႕ ထင္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့၂ႏွစ္အတြင္းမွာ အဂၤလိပ္စာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ၊ စာရင္းကိုင္ စသျဖင့္ သီးသန္႕သင္တဲ့ ေက်ာင္းေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ အပိတ္ခံရပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ပါ။ အဲဒီေက်ာင္းေတြမွာ သြားအပ္မိတဲ့ ဗမာေတြ ေတာ္ေတာ္ေလးဒုကၡမ်ားသြားပါတယ္။ ဗီဇာသက္တမ္းတိုးရမယ့္အခ်ိန္ေတြမွာ ေက်ာင္းအပ္ေလ့ရွိတာမို႕ သက္တမ္းတိုးတုန္း ေက်ာင္းအပိတ္ခံရလို႕ ဗီဇာအျငင္းခံရၿပီး ေငြကုန္ လူပင္ပန္း စိတ္ေမာ ျဖစ္ရပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ ေသခ်ာတဲ့ေက်ာင္းကိုပဲ ေရြးအပ္သင့္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေတြမွာ အခုႏိုင္ငံျခားသားေတြကို ေတာ္ေတာ္ဦးစားေပးၿပီးလက္ခံပါတယ္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကေက်ာင္းသားဆီက တႏွစ္ကို ေပါင္၃ဝဝဝ ပဲရတာ၊ ႏိုင္ငံျခားသား၊ ဥေရာပသမဂၢအျပင္က ေက်ာင္းသားဆိုရင္ ေက်ာင္းေပၚမူတည္ၿပီး ၅ဝဝဝ ကေန ၁၇ဝဝဝ အထိ ရတာမို႕ အဂၤလိပ္စာ အသင့္အတင့္ရွိမယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းရဖို႕ႏွႈန္းက အရင္ကထက္ ေကာင္းပါတယ္။

ACCA သီးသန္႕သင္တဲ့ေက်ာင္းဆို တႏွစ္ကိုအနည္းဆုံး ေပါင္၃ဝဝဝ ကစပါတယ္။ ေက်ာင္းဝင္ေၾကးက ၃ဝဝဝ၊ စာအုပ္ဝယ္ဖို႕က အနည္းဆုံး ၂ဝဝ ပဲထား၊ ၃၂ဝဝ က ေက်ာင္းအတြက္ ကုန္သြားၿပီ။

ေနစရိတ္က ေက်ာင္းတခုမွာ တလကို ထမင္းေကြ်း ေပါင္ ၃၈၀နဲ႕ အေဆာင္ စီစဥ္ေပးတယ္လို႕ ဖတ္လိုက္မိတယ္။ အျပင္မွာ ေနရင္ ဇုံ ၃ ေလာက္မွာ ဆိုတခန္းကို ၂၅ဝ-၃ဝဝ ေလာက္နဲ႕ ရႏိုင္တယ္။ ၂၅ဝ ပဲထား။ တႏွစ္ဆိုေတာ့ ၃ဝဝဝ၊

စားစရိတ္က အင္မတန္ေခြ်တာရင္ တပတ္ကို ၂၅ ေလာက္နဲ႕ရႏိုင္တယ္။ တႏွစ္ကို ၁၃ဝဝ ေပါ့။

 ေက်ာင္းက ဇုံ ၁ထဲမွာဆိုရင္ေတာ့ ခရီးစရိတ္ေထာင္းႏိုင္တယ္။ ဇုံ ၁-၄ က တႏွစ္ကို ၁ဝ၂၈ တဲ့။

အဲဒီေတာ့ အေျခခံ ေက်ာင္းစရိတ္၊ စားေရးေနေရး၊ ခရီးစရိတ္ေပါင္းလိုက္ရင္ ACCA ေက်ာင္းသားတေယာက္က အနည္းဆုံး ၈၅၂၈ ကုန္ေနၿပီ။

အလုပ္လုပ္လို႕မရဘူးလားဆိုေတာ့ ACCA ကို non-degree အျဖစ္သတ္မွတ္မလား မသတ္မွတ္ဘူးလားဆိုတာ အပ္တဲ့ေက်ာင္းေပၚမူတည္မယ္လို႕ထင္တယ္။ အပ္တဲ့ေက်ာင္းက Tier 4 ဘြဲ႕သင္တန္းေက်ာင္းသားပါလို႕ေရးေပးရင္ေတာ့ တပတ္ကို နာရီ၂ဝလုပ္လို႕ရမယ္။

တပတ္ကို နာရီ၂ဝ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုပါစို႕။ လန္ဒန္မွာ minimum wage က တနာရီ ၆ေပါင္နဲ႕ ျပား၇ဝ ရတယ္ဆိုေတာ့ တႏွစ္လုံးကို ၆၉၆၈ ရမယ္။ ဝင္ေငြခြန္က allowance ၆၄၇၅ ကိုနည္းနည္းပဲ ေက်ာ္ေနတာဆိုေတာ့ မေပးရဘူးပဲထားလိုက္။ national insurance က တလကို ၁၁ေပါင္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ေပးရလိမ့္မယ္။ တႏွစ္ဆိုေတာ့ ၁၃၂ ပဲထား။ ဝင္ေငြ ၆၉၆၈ က ၁၃၂ ႏုတ္၊ ၆၈၃၆ က်န္မယ္။

ဆိုေတာ့ ထြက္ေငြ ၈၅၂၈ က ၆၈၃၆ ကို ႏုတ္၊ အိမ္က ဒါမွမဟုတ္ အဂၤလန္မလာခင္ စုထားတဲ့ေငြထဲက ၁၆၉၂ စိုက္ရမယ္။

ဒါေပမယ့္ ဗီဇာေလွ်ာက္ရင္ အနည္းဆုံးတႏွစ္စာ ေပါင္၁ဝဝဝဝ ေလာက္ရွိပါတယ္ဆိုတာ ျပရလိမ့္မယ္။ ၈၅၂၈ ဆိုတာ ေခြ်တာတတ္တဲ့လူေတြအတြက္ တြက္ထားတာကို။

စေကာ္လားရွစ္ေတြဘာေတြ မရႏိုင္ဘူးလားေမးရင္ ACCA သမားအတြက္ သိပ္ကိုရွားတယ္။ မရွိသေလာက္ပဲလို႕ေျပာရမယ္။ public health, history, politics, education, international security, economics စတဲ့ စတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ သင္ခ်င္တဲ့ ဗမာေက်ာင္းသားေတြအတြက္ အဂၤလန္မွာ Prospect Burma နဲ႕ Charles Wallace ဆိုတဲ့အဖြဲ႕၂ဖြဲ႕က ေထာက္ပံ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေပါင္ ၁ဝဝဝ၊ ၁၅ဝဝ ထက္မမ်ားတတ္ဘူး။ အရင္တုန္းက အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသူတေယာက္ Chevening scholarship ရဖူးတယ္။ အဲဒါက British Embassy ကေပးတာ။ အခုေပးေသးလား၊ မေပးေတာ့ဘူးလားဆိုတာ မသိဘူး။

အေမရိကားဘက္မွာဆိုရင္ fulbright ရွိမယ္။ ဒါက ဘြဲ႕လြန္အတြက္။ တခါ OSI ရွိမယ္။ သူကေတာ့ undergrad ေရာ postgrad ပါ ေလွ်ာက္လို႕ရတယ္။

ျပန္ေကာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဂၤလန္ကိုလာဖို႕ရာ အရင္ႏွစ္ေတြထက္ အမ်ားႀကီးခက္သြားၿပီ။ ေက်ာင္းတက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ ပိုက္ဆံစုဖို႕ မလြယ္ေတာ့တဲ့အျပင္ အိမ္ကပို႕မွ ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ကစုထားတာေတြ ထုတ္သုံးမွ ေက်ာင္းတက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိုးျဖစ္ေနတယ္။

ဘြဲ႕ရၿပီး အလုပ္ရဖို႕ကလဲ အရင္ကနဲ႕စာရင္ ခက္သြားၿပီ။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလားဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ရုတ္တရက္ႀကီးေျပာင္းသြားတဲ့ အခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးကို ထည့္စဥ္းစားၿပီးမွ လာသင့္မလာသင့္ ဆုံးျဖတ္သင့္တယ္။ အရင္ကလို ဒီေရာက္မွ သင့္သလိုေျပာင္းသြားဖို႕ အေျခအေနမေပးေတာ့ဘူး။

ဗီဇာအေၾကာင္းအေသးစိတ္ဖတ္ခ်င္ရင္

http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/sitecontent/applicationforms/pbs/Tier4migrantguidance.pdf