ဟိုတေလာက ဗမာျပည္က ဆရာ၀န္မေလး၂ေယာက္က ေမးလာပါတယ္။ အဂၤလန္မွာ genetic engineering နဲ႕မဟာသိပၸံတက္ခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲတဲ့။
ကိုယ္ကေတာ့ ဒဲ့ဒိုးပဲေျပာလိုက္တယ္။ မလြယ္ဘူးလို႕။ ဘာေၾကာင့္မလြယ္လဲဆိုတာ အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။ ဒီက genetic engineering နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ နာမည္အႀကီးဆုံးေက်ာင္းေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ engineering တို႕ physics တို႕နဲ႕ သိပၸံဘြဲ႕ရခဲ့တဲ႕ ေက်ာင္းသားေတြကို ဦးစားေပးမယ္လို႕ ေရးထားတာ ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။
ေဆးနဲ႕ၿပီးတဲ့လူေတြကို စဥ္းစားမယ္လို႕ေျပာပါတယ္။ engineering တို႕ physics တို႕နဲ႕ၿပီးရင္ေတာ့ တပန္းသာတာေပါ့။
Genetic engineering ဘာသာက နည္းပညာကို ဦးစားေပးတဲ့ဘာသာပါ။ ဗမာျပည္က ေဆးေက်ာင္းမွာ မေျပာနဲ႕။ ေဆးသုေတသနမွာေတာင္ sequencing လုပ္တဲ့စက္ မရွိပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ မဟာဘြဲ႕လာတက္ရင္ နည္းပညာနဲ႕ ရင္းႏွီးေအာင္ လုပ္ရတာနဲ႕ တႏွစ္တာစာသင္ႏွစ္ ကုန္သြားႏိုင္ပါတယ္။
ဒီကေက်ာင္းေကာင္းေတြမွာ မဟာဘြဲ႕တက္ရင္ အင္မတန္ပင္ပန္းပါတယ္။ တႏွစ္ထဲနဲ႕ course work ေရာ၊ စာေမးပြဲေရာ၊ dissertation ေရာအၿပီး ေရးရလို႕ အေျခခံမေကာင္းရင္ တခါတည္း မေအာင္တတ္ပါဘူး။ ကိုယ္က ဗမာျပည္မွာ စာေတာ္တဲ့ အတန္းထဲမွာ ၀င္ခဲ့ရင္ေတာင္ နည္းပညာနဲ႕ရင္းႏွီးေအာင္ တျခားေက်ာင္းသားေတြထက္ ႀကိဳးစားရမွာမို႕ genetic engineering ကို အဂၤလန္မွာ မဟာသိပၸံလာမတက္သင့္ပါဘူး။
အဂၤလန္မွာ၊ မဟာသိပၸံလို႕ ေရးပါတယ္။ ဥေရာပနဲ႕အေမရိကားမွာ မဟာသိပၸံကို ၂ႏွစ္သင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြမွာ တက္ႏိုင္ရင္ ပိုအခ်ိန္ရပါမယ္။ နည္းပညာနဲ႕ ကြ်မ္း၀င္ေအာင္လုပ္ဖို႕ ပိုအခ်ိန္ရပါမယ္။
တခါ ရုိးရိုးသိပၸံဘြဲ႕၊ ဒါမွမဟုတ္ ပါရဂူဘြဲ႕ တက္ႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိန္ပိုမ်ားတဲ့အတြက္ ထဲထဲ၀င္၀င္ အခ်ိန္ေပးၿပီး သင္လို႕ရလို႕ပါ။
သင္ယူျခင္း learning ဆိုတာ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ ျဖစ္ရပါမယ္။ စာမလိုက္ႏိုင္လို႕ တႏွစ္လုံး စိတ္ညစ္ေနရရင္ learning ကို enjoy လုပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီစာနဲ႕တဆက္တည္း ဆရာ၀န္ေပါက္စေလးေတြရဲ႕ crisis ကိုေရးခ်င္ပါတယ္။ ဗမာျပည္မွာ ဆရာ၀န္ျဖစ္ဖို႕ ခက္ပါတယ္။ ၁၉၉၅၀န္းက်င္တုန္းက ဆရာဦးတင္ေမာင္သန္းတြက္ၾကည့္တာေတာ့ ၁၀တန္းေအာင္သူရဲ႕ ၀.၀၅%ပဲ ေဆးေက်ာင္း၀င္ပါသတဲ့။
ေဆးေက်ာင္းမွာ က်ဴရွင္ယူရတယ္။ guide ယူရတယ္ဆိုေပမယ့္ စာသင္တာက တျခား ေက်ာင္းေတြထက္လဲသာ၊ ဆရာ၀န္ဆိုတဲ့ ဂုဏ္ကလဲ ျမတ္ႏိုးစရာျဖစ္လို႕ ဆရာ၀န္ျဖစ္ဖို႕ကို မိဘေတြကလဲတိုက္တြန္း၊ စာေတာ္တဲ့ေက်ာင္းသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလဲ ဆရာ၀န္ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္။
ဆရာ၀န္ျဖစ္ေရးဟာ ရန္ကုန္က လသာ၂ ေအခန္း၊ ဒဂုံ ၁ S ခန္း၊ TTC၊ Augustine၊ နံရံ က ထိပ္ထိပ္ၾကဲေက်ာင္းသားေတြ၊ မိဘေတြ၊ သူတို႕ရဲ႕ ေက်ာင္းနဲ႕က်ဴရွင္ကဆရာေတြရဲ႕ ထုတ္ေျပာစရာမလိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ပါ။ ထိပ္ပိုင္းကေက်ာင္းသားေတြဆို MC ၀င္ေရးေလာက္ကို စကားထဲ ထည့္မေျပာပါဘူး။ whole Burma ၀င္ဖို႕ပဲေျပာၾကပါတယ္။
ေျပာခ်င္တာက ဗမာျပည္က ဆရာ၀န္ေတြအေပၚမွာ အထင္ႀကီးမွႈနဲ႕ေလးစားမွႈေၾကာင့္ ေတာ္ရင္ဆရာ၀န္ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အသိက ေက်ာင္းသားေလးေတြရဲ႕ စိတ္ထဲအလိုလို၀င္ေနတာပါ။ ဆရာ၀န္ျဖစ္တာ ေတာ္လို႕ဆိုၿပီး လက္ခံေတာ့ ကိုယ္ေတာ္ေၾကာင္း တျခားနည္းေတြနဲ႕ ျပစရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။
စိတ္၀င္စားလို႕ အင္ဂ်င္နီယာယူရင္၊ သခ်ၤာယူရင္ေတာင္ MC အမွတ္မမီလို႕လို႕ ထင္ခံရတာကလား။ ဒီေတာ့ ေတာ္တဲ့ကေလးေတြ သိပ္မစဥ္းစားဘဲ ဆရာ၀န္လုပ္ၾကပါတယ္။ ဆရာ၀န္ျဖစ္ရင္ ဘာလုပ္မလဲလို႕ သိပ္မေတြးၾကေတာ့ပါ။
၆ႏွစ္ေလာက္ အသည္းအသန္စာေတြက်က္၊ က်ဴရွင္ေတြတက္အၿပီး၊ အ၀ါတလိုင္းပါတဲ့ ဘြဲ႕၀တ္ရုံႀကီး ျခံဳၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ ဒုကၡေရာက္ပါေတာ့တယ္။ posting ၀င္မွာလား။ အျပင္မွာ ၀င္လုပ္မွာလား။ ႏိုင္ငံျခားသြားမွာလား ဆိုတဲ့ လားေပါင္းစုံ။ လဲေပါင္းစုံနဲ႕ရင္ဆိုင္ရပါေတာ့တယ္။
ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္က ဥပမာတခုေပးရရင္ MC ေရာက္တဲ့ သူငယ္ခ်င္း ၇ေယာက္ထဲမွာ ၃ေယာက္က ပထမႏွစ္ကတည္းက ႏိုင္ငံျခားထြက္သြားပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ၃ေယာက္လုံး doctor ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့၄ေယာက္လုံး ေက်ာင္းၿပီးေအာင္တက္ၿပီး ဆရာ၀န္ျဖစ္လာပါတယ္။
၃ေယာက္က posting ၀င္ပါတယ္။ ၂ေယာက္က နယ္သြားၿပီး ၃ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ ဆမ ယူၿပီး ထြက္လိုက္ပါတယ္။ တေယာက္က Masters ဆက္တက္ၿပီး ေဆးတကၠသိုလ္မွာ ဆရာမ လုပ္ပါတယ္။ တေယာက္ကေတာ့ ဘားလမ္းေဆးရုံးမွာ လုပ္အားေပး၀င္လုပ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခား ထြက္သြားပါတယ္။
ဆမယူၿပီးတဲ့၂ေယာက္က ႏိုင္ငံျခားထြက္ဖို႕လုပ္ေနၾကပါတယ္။ Masters ယူၿပီးတဲ့တေယာက္ေတာင္ ႏိုင္ငံျခားထြက္ဖို႕ ေလသံစလာတာေတြ႕ရပါတယ္။ ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ ၇ေယာက္မွာ ၇ေယာက္လုံးႏိုင္ငံျခားလမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္ကုန္ပါတယ္။ ၄ေယာက္က ထြက္သြားၿပီ။ ဗမာျပည္ထဲက၃ေယာက္လဲ ထြက္ခ်င္ေနၾကတယ္။
ဒီ sample က ဗမာျပည္ကေဆးေက်ာင္းသားအမ်ားစု၊ ဆရာ၀န္ေတြကို ကုိယ္စားျပဳတယ္လို႕ မေျပာခ်င္ပါ။ မေျပာႏိုင္ပါ။ ဒီဥပမာက ဘာျပလဲဆိုေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြ ႏိုင္ငံျခားကို ထြက္ဖို႕ေတာ္ေတာ္ႀကီး ႀကိဳးစားေနၾကတယ္ဆိုတာပါ။
ဒီေတာ့ ၁၀တန္းေအာင္ၿပီး ေဆးေက်ာင္းတက္မယ့္ ေက်ာင္းသားေလးေတြေရာ မိဘေတြေရာ ေလးေလးနက္နက္စဥ္းစားသင့္တာက ဆရာ၀န္ျဖစ္ရင္ ဘာဆက္လုပ္မလဲဆိုတာပါပဲ။
ဗမာျပည္က ေဆးေက်ာင္းက ကမၻာေပၚက ေစ်းအေပါဆုံးေတြထဲမွာ ပါပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံမွႈ အနည္းဆုံးနဲ႕ ဆရာ၀န္ျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဗမာျပည္မွာေဆးေက်ာင္းတက္ရတာ အတန္ဆုံးပါပဲ။
ဆရာ၀န္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကားမွာ USMLE သြားေျဖၾက။ အဂၤလန္မွာ PLAB အရင္က လာေျဖၾက။ အခုေနာက္ပိုင္း ၾသစေၾတးလ်မွာ AMC သြားေျဖၾကပါတယ္။ ဒါက ကုသေရးပိုင္းပါ။
ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးဘက္ စိတ္၀င္စားသူေတြေတာ့ NGO ေတြမွာ၀င္လုပ္ၾက။ မဟီေဒါတို႕ Hopkins တို႕စတဲ့ေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းဆက္တက္ၾကပါတယ္။
ဒါေတြမလုပ္ခ်င္တ့ဲ၊ လုပ္ဖို႕အခြင့္မသာတဲ့လူေတြက အစိုးရအလုပ္၀င္လုပ္ၾကပါတယ္။ ေဆးေက်ာင္း၄ေက်ာင္းကေမြးထုတ္ေပးလိုက္တဲ့ ဆရာ၀န္ေတြကို အစိုးရက အခုေနာက္ပိုင္း အကုန္မခန္႕ေတာ့ပါဘူး။ အလုပ္မရတဲ့ဆရာ၀န္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္။ ဘာလုပ္ၾကသလဲ ဆိုတာ စစ္တမ္းေကာက္လို႕ရရင္ ေကာင္းပါမယ္။
ဗမာျပည္မွာ BEd လက္ဖက္သုပ္၊ BArch ေဆးဆိုင္စသျဖင့္ရွိေပမယ့္ ဆရာ၀န္ေတြ တျခား အလုပ္ေတြ ၀င္လုပ္ရင္ေတာ့ ႏွေျမာစရာအျဖစ္ျမင္ၾကပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြလမ္းေပ်ာက္ရင္ သူမ်ားေတြလမ္းေပ်ာက္တာထက္ ဆိုးတယ္လို႕ ထင္မိပါတယ္။
ဆရာ၀န္အထိျဖစ္ခဲ့ၿပီးရင္ ေဆးပညာနဲ႕မဆိုင္တဲ့ တျခားလမ္းကို ေရြးဖို႕ခက္သြားပါၿပီ။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ေရာ ပတ္၀န္းက်င္ကပါ တျခားေရြးခ်ယ္ဖို႕ကို ဆန္႕က်င္ဖို႕မ်ားပါတယ္။ အနည္းဆုံးေတာ့ စာေတြဒီေလာက္ေတာင္ ဖတ္ခဲ့ၿပီးမွ ဆရာ၀န္မလုပ္ေတာ့ဘူးလားလို႕ ေမးၾကမယ္ထင္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ကေလးေတြ၊ မိဘေတြ ဆရာ၀န္ျဖစ္ေရး ဒို႕အေရးဆိုတဲ့ အေတြးတျဖည္းျဖည္းေဖ်ာက္ၿပီး ကေလးေတြ ဘာ၀ါသနာပါလဲဆိုတာကို မိဘက ၈တန္းေလာက္ထဲက ေစာင့္ၾကည့္၊ သိေအာင္လဲ စာေတြေပးဖတ္ခိုင္း၊ အေတြ႕အၾကံဳရေအာင္ကူညီၾကၿပီး ကေလးဘာလုပ္ခ်င္သလဲဆိုတာ သိေအာင္ လုပ္သင့္ပါၿပီ။ ၆ႏွစ္တာေလွ်ာက္ရမယ့္ခရီးကို အစေလာက္တင္မဟုတ္ဘဲ ပန္းတိုင္ရဲ႕ ဟိုဘက္ကိုပါ ေမွ်ာ္ၾကည့္ၿပီး ဆုံးျဖတ္သင့္ပါတယ္။
ေရးထားတာေတြ ေတာ္ေတာ္မွန္တာဘဲ။ ႏိုင္ငံျခား ထြက္တာကေတာ့ ျမန္မာျပည္ကဆရာဝံေတြတင္ မဟုတ္ဘူး။ india တို႕ pakistan တို႕ bangladesh တို႕က သူေတြလဲ တကမၻာ လုံးသြားေနၾကတာပါဘဲ။ england ေပါက္ဆရာဝံေတြလဲ newzealnd ကိုသြားလုပ္ၾကတာေတြ႕ရတယ္။
ျမန္မာျပည္ကဘြဲ့ရျပီးရင္ အနဲဆုံးေတာ့ 2-3 years အေနာက္ႏိုင္ငံ experience ယူဖို႕လိုမယ္ ထင္တယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ ထြက္ျပီးရင္ မျပန္ၾကတာေတာ့ many reasons ေၾကာင့္ေပါ့ေလ။ အျပစ္ေတာ့မေျပာသာပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ ထူးဆန္းတာက အခုေနာက္ပိုင္း government scholar ေတြကို passport အစိမ္း နဲ႕သက္တမ္း သုံးႏွစ္ပဲေပးေပမဲ့လဲ ေတာ္ေတာ္လည္ၾကတယ္။ ျမန္မာျပည္ခနျပန္ျပီး passport အနီနဲ႕ျပန္ထြက္လာၾကတယ္။
မီးခ်စ္ အသိ ဆရာဝန္ ဆို ဆမ ရျပီးမွ စကာၤပူ မွာ
account နဲ့ လာလုပ္ေနတယ္ ..
ဒီမွာ ေက်ာင္းလာတက္ၿပီး A level လုပ္ေနတဲ႔ ကေလးေတြလည္း ေဆးေက်ာင္း တက္ခ်င္ၾကလို႔ ေမးျမန္းေနၾကတယ္ ၾကားတယ္။ ကိုယ္လည္းပဲ သမားရိုးက် စဥ္းစားပံုနဲ႔ပဲ ေဆးေက်ာင္းတက္ျဖစ္ခဲ႔တာပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ အဲဒီအခ်ိန္က ေရြးခ်ယ္စရာ သို႔မဟုတ္ ျပင္ပအျမင္ကလည္း သိပ္မရွိခဲ႔ဘူး။ အံ၀င္ခြင္က် ျဖစ္သြားလို႔ ေတာ္ေသး။
ဆရာ၀န္အလုပ္ဟာ ေက်ာ္ၾကားမႈ၊ ၀င္ေငြ၊ အဆင္႔အတန္း စတာေတြကို အဓိက ရဖို႔ လုပ္သင္႔တဲ႔ အလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ္႔ဖက္က (ကိုယ္႔မိသားစုေရာပါ) ရင္းရတဲ႔ အခ်ိန္၊ ခြန္အား၊ စိတ္ဓာတ္ေတြ မ်ားလွပါတယ္။ ၀ါသနာ မပါရင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပ်ာ္ရမယ္႔အစား အင္မတန္ စိတ္ဆင္းရဲရတတ္ပါတယ္။ တိုးတက္သင္႔သေလာက္လည္း မတိုးတက္ဘူး၊ အက်ိဳး မရွိဘူးေပါ႔။
ဆရာ၀န္လုပ္ခ်င္တဲ႔ ကေလးေတြကို ဆယ္တန္းအၿပီးမွာ work attchment/ internship ဆင္းႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ေပးႏိုင္ရင္ ေကာင္းမယ္။ ေကာင္းတာေရာ ဆိုးတာေရာ အရွိအတိုင္း ျမင္ႏိုင္ခြင္႔ ရမယ္႔ ေနရာမ်ဳိးမွာေပါ႔။ အနာဂတ္ကို ထိုးထြင္းျမင္ႏိုင္ၾကတာ မဟုတ္ေပမယ္႔ သိသင္႔တာေတြ သိရၿပီးမွ ခ်တဲ႔ informed decision/ choice ေတာ႔ ျဖစ္သင္႔တယ္။ ဒါနဲ႔ တြဲလို႔ alternative options ေပးႏုိင္မႈ ရွိ/ မရွိကိုလည္း ထည္႔စဥ္းစား စီစဥ္ေပးႏိုင္ဖို႔ လိုတယ္။ ျပည္တြင္း အေျခအေနမွာ ဒါဟာ ဘယ္ေလာက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ မေျပာတတ္ဘူး။
ဒါေတြ လုပ္ေပးႏိုင္ရင္ေတာ႔ စိတ္မပါပဲ ေရြးစရာ မရွိလို႔ ေဆးေက်ာင္းတက္ၿပီး မတတ္တတတ္နဲ႔ ဆရာ၀န္ ျဖစ္လာရတာေတြ၊ ေက်ာင္းတက္ရင္း အေျပးအလႊား ရုပ္ရွင္ရိုက္ သီခ်င္းဆို ၀တၳဳေရးတဲ႔ နမူနာေတြ ပေပ်ာက္သြားမယ္ ထင္ရတာပဲ။ လုပ္ခ်င္တာတစ္ခုကိုပဲ ေဇာက္ခ်ၿပီး လြပ္လြပ္လပ္လပ္ ထြန္းထြန္းေပါက္ေပါက္ လုပ္ႏိုင္ခြင္႔ေတြ ရေစခ်င္တာပါ။
ေဆးေက်ာင္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဆရာအတတ္သင္ေက်ာင္းပဲျဖစ္ျဖစ္ တကယ္တမ္း သိခ်င္တတ္ခ်င္လို႔ လာတဲ႔သူေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ အက်ိဳးရွိ ပညာရတဲ႔ ေနရာ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ထြက္သြားတာနဲ႔ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ မွ်ေ၀ေပးႏိုင္တဲ႔ အေနအထားကို တမ္းၿပီး ေရာက္သြားေစခ်င္တယ္။ ေနာက္ထပ္ အခ်ိန္ေတြ လူအားေတြ မကုန္ေစခ်င္ဘူး။ လူ႔ဘ၀ဆိုတာ တိုတိုကေလးရယ္။
မွန္တယ္။ ျမန္မာျပည္တုန္းကေတာ့ ဆယ္တန္းျပီးရင္ ဆက္လုပ္စရာဆိုလို႕ ေဆးေက်ာင္းတခုပဲရွိတယ္လို႕ထင္ခဲ့မိတယ္၊ အျမင္က်ဥ္းပံုေျပာပါတယ္။ ေဘးကလူၾကီးမိဘအသိုင္းအဝိုင္းကလဲ ေဆးေက်ာင္းမမွီေတာ့ရင္ပဲ ေအာက္တန္းေနာက္တန္းက်ေတာ့မလိုလို တိုက္႐ိုက္ေရာ သြယ္ဝိုက္ေရာ တြန္းၾကတယ္။ မိဘေတြေရာ ဦးေလးေတြေရာ သူတို႕မိန္းမေတြ ေရာ အားလုံးကဆရာဝန္ေတြဆိုေတာ့ နဲနဲေတာ့ခက္တယ္။ ကိုယ္ကတျခားလိုင္းပဲရရင္ သိုးမဲစာရင္းအသြင္းခံရျပီ။ ဒါနဲ႕ပဲ ဆရာဝန္ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ စိတ္ပါ ပါတယ္။ လူနာေတြကိုလဲ သိပ္သနားတာပဲ။ အရမ္းလဲၾကိဳးစား ျဖစ္တယ္။
ဆရာဝန္ျဖစ္ျပီးရင္ England လာရမယ္ဆိုတာ ေမြးကတဲက႐ိုက္သင္ေပးထားသလိုပဲ ေခါင္းထဲဆြဲေနတယ္။ (Scotland ေတာင္ေခါင္းထဲမရွိဘူး။ အခုထိလဲ မသြားျဖစ္ေသးဘူး။)အဲဒါလူမွန္းသိတတ္စကတဲကသိတဲ့အသိပါ။ ပတ္ဝန္းက်င္ေၾကာင့္လို႕ပဲေျပာရမယ္ထင္တယ္။ England ေရာက္လာေတာ့လဲေပ်ာ္ပါတယ္။ ဒီကအစာေတြေရာ လူေနမႉပတ္ဝန္း က်င္ေရာ ကိုယ္နဲ႕ ကိုက္တယ္။ ျပသနာက လူနာေတြကို တေန႕တျခား မုန္း လာတာပဲ။ လူေတြက demand မ်ား။ Hospital authorities ေတြက demand မ်ား။ တခါတေလ အလုပ္ပင္ပန္းရင္ဒီလူေတြ ဘာလို႕ ဒီေလာက္ေလာဘၾကီး ျပီး လူ႕ေလာကမွာဆက္ေနခ်င္ရလဲမသိဘူးလို႕စိတ္ထဲက ဆဲမိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္ ႏွလုံး အစားထိုး ျပီးသားလူေတြက အဆိုးဆုံး။ သူမ်ား ပစၥည္းနဲ႕ အသက္ဆက္ လာတာ ဆယ္စုႏွစ္ရွိလာတာေတာင္ ဦးစားေပးခံခ်င္တုန္းပဲဆိုျပီးလဲ စိတ္ထဲမွာအခ်ဥ္ေပါက္မိတယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ သူတို႕ေတြက ငါ့ရဲ့ေက်းဇူးရွင္ေတြ ထမင္းရွင္ေတြဆိုျပီး ေတာ့ ကိုယ္႔ ကိုကိုကို ဆုံးမရတယ္။ ဟုတ္တယ္ေလ တဖက္ကစဥ္းစားရင္ ကိုယ္ BMW ေကာင္းေကာင္းစီးဖို႕ Barbados ကို Luxury holiday သြားဖို႕ သူတို႕မွာ လူနာျဖစ္ ၾကရတာ။ သူတို႕ေသေတာ့လဲ သင္း ခ်ိဳင္းလက္မွတ္အတြက္ £72 ရေသးတယ္။
ဆိုလိုခ်င္တာက ဟိုတုန္းက ဆရာဝန္အလုပ္ကို ခံုမင္ခဲ့ေပမဲ့ work pressure ရယ္ အလုပ္က political situation ရယ္ေၾကာင့္ ဒီ profession ကို တေျဖးေျဖးစိတ္ကုန္လာမိတယ္။ ဒါေပမဲ့လဲ ဒီအလုပ္ကလြဲျပီး တျခားလဲမလုပ္တတ္ေတာ့ ဒီသံသယာထဲမွာပဲေနရမွာပါပဲ။ တကယ္ေတာ့လဲ jet pot ေပါက္ရင္ေတာင္ေဆးေတာ့ဆက္ကုခ်င္ေသးတယ္။ ေဆးပညာလဲ ဆက္ေလ့လာေနဦးမွာပါပဲ။
ေဒါက္တာစတိဗ္
ရွင္တုိ႔ဆရာဝန္ေတြ BMW စီးဖုိ့ ဇိမ္ခံဖုိ့အတြက္ က်မတုိ႔ လုပ္အားခထဲက အခြန္ေပးျပီး ေဆးကုၾကရတယ္။ ဘယ္ေနရာမွာမဆုိ responsibilty မ်ားေလ pressure မ်ားေလပါပဲ။ က်မလုိ ကြန္ပ်ဴတာနဲ့ လုပ္ရသူေတာင္ client ရဲ့ demand မ်ားတာခံရေသးရင္ လူ့အသက္နဲ့ ရင္းပီး လုပ္ရတဲ့ရွင္တုိ့မွာ pressure မ်ားတာ အဆန္းလား။
ဘယ္သူမဆုိ ဘယ္သတၱဝါမဆုိ ေနႏုိင္သေလာက္ ေနလုိ့ရတုန္း အသက္ရွင္ခ်င္ၾကတာခ်ည္းပါ။ ဒါေလာဘမဟုတ္ပါဘူး။ ရွင့္မိဘနဲ့ ကုိယ္ခ်င္းစာပီး လူနာေတြအတြက္ စဥ္းစားေစခ်င္တယ္။
death certificate ေရးပီး ပုိက္ဆံရတာ သာယာတတ္တဲ့ဆရာဝန္ အတန္းအစားထဲ က်မဆရာဝန္မ်ား ပါေနမလား စဥ္းစားရင္း ၾကက္သီးထမိပါရဲ့ရွင္။
ေဆးဆက္ကုခ်င္ရင္ ဆရာဝန္စိတ္ရွိေအာင္ အရင္ၾကိဳးစားပါ။ စိတ္ထားတတ္ရင္ ကုသုိလ္ရပါတယ္။ မထားတတ္ရင္ေတာ့….
စိတ္ထဲရွိသမွ် ထင္ရာေရးတဲ့လက္ကုိလည္း ခ်ဳပ္တည္းႏုိင္ပါေစ။
ဟုတ္တယ္။ နားလည္တယ္။ ဒီကေျပာတာလဲ ကိုယ့္ဘဝနဲ႕ကို ၾကံုေတြ႕ရတာ ကို ႐ိုး႐ိုးသားသား ေျပာျပေနတာပဲ။ ဒီမွာလာမေျပာလဲ ကိုယ္ပိုင္ websites နဲ႕ blogs ေတြမွာ ေျပာေနက်ပဲ။ ဒီႏိုင္ငံမွာ အကုန္လုံးက guide line အတိုင္းေလွ်ာ့ကုလို႕လဲမရဘူး ပိုကုလို႕လဲမရဘူး။ ဒီႏိုင္ငံ ရဲ့ rules အရ ကိုယ့္ ကိုယ့္မိဘကိုလဲျပန္ျပီးေဆးကုခြင့္မရွိဘူး။
သိေအာင္ ေျပာရရင္ holidays ေတြဆိုတာ အိမ္မွာလာေနက်သန္႕ရွင္းေရးမိန္းမၾကီးေတာင္ Caribbean island ကို ႏွစ္ပတ္တဲ့။ သူ႕အစားလႊတ္လိုက္တဲ့ ေကာင္းေလးကအခ်ိဳးမေျပလို႕ေမးၾကည့္မွသိရတာ။ အားလုံးကလူေတြပဲေလ။ ဘာမွအဆန္းမပါဘူး။
အိမ္မွာလာငွါးေနတဲ့ Nigeria က လူေတြလဲ BMW နဲ႕ပါပဲ စုစုရဲ့။
Cremation form ကရတဲ့ ေငြလဲ စုျပီး ျမန္မာျပည္က တက္ခဲ့ဘူးတဲ့စာသင္ေက်ာင္းေဆာက္လုပ္ေရးကိုလႉေနတာပါဘဲ။ ဘာကိုသာယာရမွာလဲ အဲေလာက္ေငြေလးနဲ႕။
စုစုရဲ့ အေျခအေနတခုခုပိုျမင့္မားလာရင္ အျမင္လဲ ေျပာင္းလဲလာပါလိမ္႔ မယ္။ ကိုယ္ဆိုလိုခ်င္တာသေဘာမေပါက္တာ ကိုယ့္ရဲ့စာေရးညံ့မႉေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေတာ္ပါပီ ဒီကိုလဲျပန္လာစရာမလိုပါဘူး။ ဘာမွအေျခအျမစ္မသိတဲ့လူတေယာက္က uneducated manner နဲ႕ ရန္ေတြ႕ခံရမယ္လို႕မေမ်ွာ္လင့္ခဲ့မိဘူး။
ကို စတိ (STEVE) ကလဲ စိတ္ခ်ည္းပဲကိုး။ သူမ်ားရန္စတိုင္းသာ စိတ္တိုေနရရင္….
ဒီမွာကေတာ့ ဆရာဝန္လုပ္ရတာ သက္သာတယ္ ဆိုေပမယ့္ ေၾကာက္ရတာ မ်ားတယ္။ ဟုိဟာ မေျပာရ၊ ဒီဟာ မလုပ္ရ။ လူနာေတြကို ေဆးကုတာထက္ လူနာေတြနဲ႔ ျပႆနာ မျဖစ္ေအာင္ အလုိက္အထုိက္ေနဖို႔က တခါတေလ အေရးႀကီးေနတတ္တယ္။ VIP ေတြ၊ တုိင္တန္းတတ္တဲ့သူေတြနဲ႔ေတြ႕ရင္ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္မွန္မွန္ ျပႆနာ တက္ရင္ ဆမေလး ျပဳတ္ႏုိင္ေသးတာကိုး။
P.S Cremation form ဖိုးကလဲ က်ေနာ့္ လစာ ၂လစာပဲ။
စတာပါဗ်ာ…..
ဒီမွာလဲအတူတူပါဘဲ Dr Junior ရယ္။ Patient centred approach လို႕ေခၚၾကတာေပါ့။ (Not disease centred approach nor Physician centred approach) ဘာဘဲလုပ္လုပ္လူနာနဲ႕ အရင္တိုင္ပင္ျပီးမွေရွ႕တိုး ရတာေပါ့။ ဥပမာ တျခားေဆးေတြမေျပာနဲ႕ Aspirin စျပီးေသာက္ဖို႕ေတာင္ သူတို႕နဲ႕ ေသေသခ်ာခ်ာ ဆိုးက်ိဳးေကာင္းက်ိဳး ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ ျပီးမွစရတာမဟုတ္လား ။ သူတို႕မေသာက္ခ်င္လဲမေသာက္ခ်င္တဲ့အေၾကာင္းမွတ္တန္းတင္။ စိတ္တိုစရာမလိုဘူးေလ။ ျမန္မာျပည္ကတခ်ိဳ႕ဆရာဝန္ၾကီးေတြလိုေဟာက္လို႕ေတာ့မရဘူး။ ဟုတ္တယ္ဒီမွာဆက္ဆံေရးမေျပျပစ္လို႕ကေတာ့ရွင္းလို႕ကိုျပီးမွာမဟုတ္ဘူး။ လူနာေတြကလဲ သူတို႕ေရာဂါေတြဆိုေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက internet ကေလ့လားထားျပီးသားမဟုတ္လား.
ဆရာဝန္လား? ေအးဗ်ာေတာ္ၾကပါတယ္။ B Ed course တက္တုန္းကမ်ား ဆရာဝန္ေလာင္းေတြက ဘာမွကို လာမေျပာရဘူး။ ေက်ာင္းမွာ စာသင္တဲ့ နည္းျပေတြကပဲ က်ေနာ္တို႕ ဆရာေလာင္းေတြဟာ ေဆးေက်ာင္းသားေတြေလာက္ စာအသင္အျပမေကာင္းဘူးတဲ့။ း-) ဟီး ေကာင္းေရာ။ ေဆးေက်ာင္းသားေတြ ျပတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက ဂုဏ္ထူးေတြ တန္းစီၿပီးထြက္တာတဲ့။ ႀကိဳးစားတဲ့ အပိုင္းကလည္း အျပတ္အသတ္ကြာတာပဲတဲ့။ က်န္တဲ့ လူေတြေတာ့ မသိဘူး။ အဲဒီတုန္းက ေတာ္ေတာ္ မခံခ်င္ျဖစ္သြားတယ္။ အခြဲျခားခံရတာကိုေလ။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူမွေတာ့ သူ႕ကို ျပန္မေျပာပါဘူး။ အမ်ားစုအတြက္ မွန္ေနလို႕ေနမယ္။ း-) တခ်ိဳ႕ဆို ေဆးေက်ာင္းမမီလို႕ ဒီေက်ာင္းလာတက္တာတဲ့ ေနာင္တေတြရေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြလည္း ႐ွိတယ္။ ေအးဗ်ာ အသက္ေမြးဝန္းေက်ာင္း တူတူခ်င္းကို ခြဲျခားခ်င္ၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးစနစ္က မဟန္ပါဘူးဗ်ာ။
am a junior doctor from MDY and I just got my degree on 3/2009
I have a plan to sit for USMLE
But you know I didn’t have my grading certificate and only I had is Final medical diploma(MBBS)
How can I continue to make a submit for step 1 of MLE.
They say we need these two things and will verify with any way to approved our educational status ေက်းဇူးျပဳျပီး အၾကံဥာဏ္ေလးေပးပါ တစ္ျခားသူေတြေကာ အမွတ္စာရင္းမရွိဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုေလ်ာက္သလဲ
I see. Could you get transcripts by paying tea money? 🙂 Or some did fake ones with flying colours at Barr Street. 😀
I don’t quite see what exactly you are trying to say? What’s the relevance/significance of tea money and the subject matter in this piece.
Thanks,
Watote (On temporary bloggership as Zizawa’s on leave)
How lucky I am with flying colors with this —- transcripts? To my mind, this will risk our professions with all our lives to live in international world.Anyhow, thank for suggestion 😀
There will be nothing without effort to shine in life as I think I have to sacrifice myself to meet requirements for exam if there is no last chance to get this transcript in someday like other trying AMC in Warr Street and 28 Street.
Can u get after taking SAMA?
You mean the Refresher course for SAMA ? I don’t think so as I had asked about that to some authorities in our med school. They said only a certificate of this course would be issued to an individual doctor but not final medical transcript we desired. That’s all I know.In a past few years(b4 7/09), this was right that to get SAMA, our school issued these grading certificates only to in-service doctors but nowadays situation was changed.
I think good medical graduates from Burma can easily study
those genetic engineering. I think PCR is not that expensive
and there are even DIY PCR sequencers which one can build.
Also there are microfluidics or lab on chip devices those can
be used for research. See below about PCR. I think there is
nothing one cannot learn, I was in a symposium for biology
and the guy who wrote cell biology book (now he is writing
7th edition) has never received any biology classes and his
undergraduate training and PhD were both in Mathematics.
Below are DIY PCR news. I have seen graduates with Music
education working as telecommunication software engineers
and they even hold some patents. There are guys who have
earned PhD in telecommunication culturing nerve cells in
vitro. So Burmese MBBS graduates can not only pursue MSc
they can even go for PhD as UK PhD programmes are open
for UK honours degree holders to whom MBBS from Yangon
can easily match.
http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=pcr-at-home
http://www.wired.com/medtech/genetics/magazine/17-02/ff_diygenetics?currentPage=all